
ในโลกของวัสดุศาสตร์ โลหะที่เรียกว่าโรเดียม (Rhodium) นั้นเป็นเหมือนเพชรเม็ดเล็ก ที่แวววับและล้ำค่า โรเดียม เป็นโลหะทรานซิชั่นสีเงิน-ขาว ซึ่งเป็นสมาชิกของกลุ่มแพลตินัม มันไม่ใช่โลหะที่พบได้บ่อยในธรรมชาติ และมักจะถูกค้นพบร่วมกับพลัตินั่มหรือแม้กระทั่งปาลาเดียม โรเดียม มีความแข็งและทนทานสูง ทำให้มันเป็นวัสดุที่ยอดเยี่ยมสำหรับการใช้งานพิเศษ
คุณสมบัติที่น่าทึ่งของโรเดียม
โรเดียม มีคุณสมบัติโดดเด่นหลายประการที่ทำให้มันมีค่าในวงการอุตสาหกรรม:
- ความต้านทานการกัดกร่อน: โรเดียม เกือบจะไม่ถูกทำลายด้วยกรดและสารเคมี ซึ่งเป็นข้อดีอย่างยิ่งสำหรับการใช้งานที่ต้องทนต่อสภาพแวดล้อมที่รุนแรง
- ความแข็งแกร่งสูง: โรเดียม มีความแข็งมากกว่าแพลตินัม และทองคำ ทำให้เหมาะสำหรับการเคลือบผิวเพื่อเพิ่มความคงทน
- จุดหลอมเหลวและจุดเดือดสูง: โรเดียม มีจุดหลอมเหลวที่ 1,964 °C (3,567 °F) และจุดเดือดที่ 3,600 °C (6,512 °F) ซึ่งทำให้มันคงตัวในสภาวะอุณหภูมิสูง
- การนำไฟฟ้า: โรเดียม เป็นโลหะที่นำไฟฟ้าได้ดีมาก ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญสำหรับการใช้งานในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
โรเดียม: การใช้งานที่หลากหลาย
ด้วยคุณสมบัติพิเศษที่กล่าวมา โรเดียม ถูกนำมาใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมต่างๆ มากมาย:
- ตัวเร่งปฏิกิริยา (Catalyst): โรเดียม เป็นตัวเร่งปฏิกิริยานี่ดีเยี่ยม ซึ่งถูกใช้กันอย่างแพร่หลายในการแปลงก๊าซไอเสียจากรถยนต์
โรเดียม ถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในตัวเร่งปฏิกิริยาสำหรับการแปลงก๊าซพิษในไอเสียของรถยนต์ เป็นออกไซด์ของไนโตรเจน คาร์บอนมอนอกไซด์ และไฮโดรเจน ซึ่งช่วยให้รถยนต์ปล่อยไอเสียที่สะอาดขึ้น
- เครื่องประดับ: โรเดียม มักจะถูกนำมาใช้ในการเคลือบผิวทองคำขาวและโลหะอื่นๆ เพื่อเพิ่มความคงทนและความมันวาว
การเคลือบโรเดียม ช่วยป้องกันการสึกหรอ และทำให้เครื่องประดับดูใหม่ และมีค่า
- อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์: โรเดียม ใช้ใน contact point ของสวิทช์ไฟฟ้า สัญญาณอิเล็กทรอนิกส์ และเทอร์โมคัปล เนื่องจากความต้านทานการกัดกร่อนและความนำไฟฟ้า
โรเดียม ช่วยให้อุปกรณ์เหล่านี้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและเชื่อถือได้
- เตาเผา: โร데ียม ถูกใช้ในการผลิตเตาเผาที่ต้องทนต่ออุณหภูมิสูง
- การแพทย์: โรเดียม ถูกนำมาใช้ในอุปกรณ์ทางการแพทย์ เช่น อิเล็กโทรดและเครื่องมือผ่าตัด เนื่องจากความทนทานและความปลอดภัย
การผลิตโรเดียม: ขั้นตอนที่ซับซ้อน
โรเดียม เป็นโลหะที่หายากมาก และมักจะถูกพบในรูปของแร่แพลตินัม ในขั้นตอนการสกัด โรเดียม จะถูกแยกออกจากแร่อื่นๆ โดยใช้กระบวนการทางเคมีที่ซับซ้อน
- การขุดและบดอัดแร่: แร่แพลตินัมที่มีโรเดียมจะถูกนำมาบดและขยี้ให้เป็นผงละเอียด
- การละลายและแยก: ผงแร่จะถูกละลายด้วยกรด เพื่อแยกโลหะต่างๆ ออกจากกัน โรเดียม จะถูกแยกออกจากส่วนที่เหลือโดยใช้กระบวนการทางเคมี เช่น การตกตะกอน หรือการแลกเปลี่ยนไอออน
- การ tinh chế: โรเดียม ที่ได้จะถูกทำให้บริสุทธิ์ยิ่งขึ้น โดยผ่านกระบวนการ tinh chế
โรเดียม ที่ได้จะมีความบริสุทธิ์สูง และพร้อมที่จะนำมาใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ
ตารางแสดงคุณสมบัติของโรเดียม
คุณสมบัติ | ค่า |
---|---|
จุดหลอมเหลว | 1,964 °C |
จุดเดือด | 3,600 °C |
ความหนาแน่น | 12.41 g/cm³ |
การนำไฟฟ้า | 9.8 x 106 S·m-1 |
โรเดียม เป็นโลหะที่น่าทึ่ง และมีประโยชน์อย่างมากสำหรับอุตสาหกรรมต่างๆ ความแข็งแกร่ง ความต้านทานการกัดกร่อน และคุณสมบัติอื่นๆ ทำให้โรเดียม เป็นวัสดุที่มีมูลค่าสูง